donderdag 19 juli 2012

Ze gaat blij zijn!


Dat kan nu toch niet anders dan dat ze daar blij mee gaat zijn?

Want keek ze nu niet steeds met een verlangende blik in de richting van zo'n tafeltje, telkens we weer eens in het tuincentrum terecht kwamen?



Maar allemaal goed en wel, zo'n tafeltje uit het tuincentrum, maar niet als ik al jaren dat ijzeren onderstel van de ondergang red!  Elk jaar zet het biodivers vrouwke dat met een verbeten trekje om de mond op de stoep, wanneer het weer eens tijd is voor de grof huisvuil ophaling.  En telkens verdwijnt dat ding vrij snel - "het zal wel één van die oud-ijzer-marchants" geweest zijn".  Maar vreemd genoeg stond dat onderstel altijd terug ergens in de tuin, verdekt opgesteld - tot de vuilkar gepasseerd was.  "Tiens, wie had dat gedaan?".

Maar goed, nu is het dan eindelijk zover!  Mijn knutselwerkje is klaar!  Met wat overschot cement van de verbouwingen, wat gebroken tegels en gladgeschuurde gekliefde keitjes kom je al een heel eind!

Ik heb er wel zo'n groot model taartenvorm moeten voor aanschaffen.  Dat vond het vrouwke wel even verdacht - want ik ben toch niet zo'n taartenbakman? 

Zo - dat staat klaar.  Want is het niet dra haar verjaardag? 

Ik voel me precies als vroeger - met moederdag je zelfgemaakt knutselwerkje afgeven ;-)

't Zal toch wel goed zijn hé - voor haar koffiezjat, mèt koekje?

maandag 16 juli 2012

Den draad ...

"Is 't wéér zover?" vroeg ze, toen ik probeerde stiekem binnen te sluipen, in de hoop het te herstellen alvorens ze het merkte.

Maar helaas - het wàs al opgemerkt.  "Ja", antwoorde ik met een zucht - "weeral, ja"

"Hoeveel deze keer?" was klassiek de er op volgende vraag.

Ik keek even achterom, naar de tuin.  En raadde maar: "Toch een goeie meter, denk ik - zoals altijd". 

"Zet jij de klokken dan weer goed?"  zei ze met een dwingend toontje.

"Ok, doe ik - eerst mijn gerief halen."  Pff - stom klusje, dacht ik.  En nu is mijn ritme nog weg ook.

"Ik wist het meteen hoor! - de radio viel uit, ... en mijn strijkijzer ook", zei ze nog, ietwat overbodig.  Ja, - want zo weet ze het toch steeds?

Het wordt toch echt tijd om eens ne nieuwe te kopen, dacht ik.  Er blijft ècht niet veel meer van over na al die jaren.  Misschien iets voor mijn verjaardag, bedacht ik - zo weet ik toch nog iets.

"Hoeveel blijft er nog over?"  vroeg ze dan. 
"Mmm - echt niet veel", antwoordde ik - "misschien de helft nog".

"Misschien kan je dat eens voor je verjaardag vragen - zo weet je toch nog iets" zei ze nog, terwijl ik langs haar sloop, richting werkplaats.

Terwijl ik de zekering weer aanzette hoorde ik haar vanuit de keuken "Zet ge de plomb weer aan? Ik wil verder strijken hé!" En met enige nadruk: "Uw T-shirts!".

"Ik doe die klokken straks wel, Ok?", zei ik terwijl ik tevoorschijn kwam met schroevendraaier en bektangetje.  "Ik wil die haag vandaag nog af hebben".

"Ok - maar niet vergeten hé?", zei ze - "het is zo'n stom klusje.  Gij moet toch iedere keer zo lomp doen met diene draad."

Ik zag haar grijns en huppelde al wat vrolijker de trap af - en de tuin in. "Ja hoor, dat vindt ge ècht grappig hé?", riep ik nog.

Nog twintig meter te gaan... en dan is ie op.

vrijdag 13 juli 2012

Kom, dat ik je een zoen geef ...




... want ik ben zo blij met dat haagscheersel!


Ja - het is weer zover!  De haag werd weer eens aangepakt!  En dan krijgen de geitjes van de buren van die lekkere takjes om op te kauwen, zo van die met stekeltjes en doornen op.  Daar moeten ze dan met hun tongen en beweeglijke lippen van die heksentoeren uithalen om die lekkere blaadjes af te prutsen.  Ik zou het niet kunnen, maar zij zijn er lekker zoet mee.  En ze hebben het zòveel liever dan dat duffe gras.


Kijk - die takjes rechts waren voor hun ;-)
En wat ze niet op krijgen gaat naar de composthoop - excellente compost krijg je dan!


Zeg, nu bedacht ik zo ... Nu staat het toch nergens geschreven dat het alleen de wilde heggen zijn die gemengd mogen zijn? Want je zou het haast denken, als je in ’t rond kijkt. Overal zie ik geschoren hagen die saaitjes uit één enkele soort bestaan. En dat terwijl een afwisseling aan soorten niet alleen een stuk spannender oogt, maar ook nog eens stukken aantrekkelijker is voor heel wat diertjes, gezien het variabele menu dat ze er vinden.

Toen ik de haag rond mijn tuin plande (en plantte in
1990), heb ik een lijstje opgesteld van soorten die er thuishoren. Drie soorten zouden de hoofdtoon spelen: Eénstijlige meidoorn, want die zie je in alle oude hagen rond weilandjes; Spaanse aak, wegens het mooie blad en Wilde liguster, omdat ik gek ben op de geur van de bloemen.  Daarnaast kwamen dan de mindere violen: Sleedoorn en Haagbeuk.  Extra variatie werd er ingebracht met Hazelaar, Kerspruim, Hulst, Sporkehout, Wilde appel, Beuk, Zomereik, Gewone vlier, Hondsroos, Egelantier, Gelderse roos, Rode kornoelje, Gele kornoelje, Wilde kardinaalsmuts en Kweepeer. Die laatste was een vergissing. Ik had eigenlijk Wilde peer gevraagd en kreeg een totaal andere soort. Ook met de appel was dit het geval: ik kreeg onderstam M5 in plaats van de Wilde appel die ik vroeg. Gelukkig kon ik dit later nog rechtzetten door zelf wat Wilde appelzaadjes op te kweken. En later slopen er nog een Gewone es of twee in, wat ook als een vergissing kan gezien worden – dat laat zich moeilijk intomen!. Zoete kers en Sering nestelden zich ook spontaan in de heg. En in de Wilde, ongeschoren heg zit er ook nog Boswilg in. 

Nu ben ik met die ellenlange lijst – ondertussen ongeveer twintig soorten – toch nog stomweg één soort uit het oog verloren. En dat terwijl die in sommige streken òòk klassiek in hagen te vinden is: de Gladde iep (of veldiep).  Maar als er nog eens een gat valt in de haag, plant ik er gewoon wat tussen – dat moet lukken.

Zo’n haag dat groeit snel – zeker als je het planten goed voorbereidt. Eén spadesteek diep spitten, en op het niveau van een tweede spadediepte compost invorken, dat geeft je de garantie dat er drie jaar later al een haag op borsthoogte staat. En wat velen niet durven na het planten – dat is stevig insnoeien. Al die frêle, pas geplante boompjes tot op 10 à 15cm van de grond afknippen, dat is er voor velen over. Maar het is anders wel nodig om er voor te zorgen dat de minder uit zichzelf vertakkende soorten toch laag bij de grond takken maken, zodat je haag goed gesloten is – ook onderaan.


Je trommelt best wat vrienden op als je honderd en dertig m haag wilt aanleggen! 

Honderd dertig meter haag – dat zijn een hoop planten. Per meter drie-vier stuks dat maakt ruim vijf honderd boompjes.  Dus het was wel nuttig om op voorhand een beetje een plantschema te hebben, zodat we bij het planten niet te veel tijd verloren met kiezen en dubben. Nu heb ik ze niet allemaal kriskras door elkaar geplant, dat had ook gekund, maar ik wou toch nog een beetje het aspect van de verschillende soorten zien. Dus heb ik ze in reeksjes van vijf geplant, waarbij de twee uiterste geschrankt staan met de uitersten van de naast gelegen reeksen. Beetje moeilijk uitgelegd misschien maar dit schema maakt het wellicht duidelijk: …AAABABBBCBCCCDCDDDEDEAEAAA… , waarbij A, B, C en D de vier hoofd soorten zijn.

Dit patroon is natuurlijk niet strikt aangehouden, want daar moesten nog de nevensoorten en de extra soortjes tussen. Mocht het je interesseren, het volledige plantschema van onze heg vind je HIER.



In 1995 plantten we dwars door de tuin nog een 50m lange haag (om de tuin in kamers in te delen), die eindigde in een mooie spiraal. Een dubbele spiraal dan nog, bedoeld als speeldomein voor de kinderen. In die haag gebruikten we een ander schema. Hier werden de soorten wel kriskras dooreen geplant, en ik moet toegeven, dat bevalt me beter.


Kijk, dat zijn enkele geslaagde kris-kras-dooreen-combinaties:


Meidoorn - Wilde liguster

Wilde liguster - Haagbeuk - Spaanse aak - Zomereik


Wilde appel - Beuk - Meidoorn - Haagbeuk - Kweepeer


Na al die jaren heb ik dus toch één en ander geleerd... o.a.


Gebruik geen Kerspruim, want die groeit blijkbaar sneller dan de rest en maakt altijd van die hoge takken die opvallend uitsteken. Hetzelfde kan gezegd worden over Gewone es, of Gewone vlier.


Gewone vlier is daarentegen wel geschikt als je hier en daar een stukje wat wilder laat groeien in je geschoren heg. Ik gebruik ‘em op die manier om een lelijk schuurtje achter de heg te camoufleren. En dan krijg je nog bloemen en bessen ook!


Op vergelijkbare manier kan je een wilde roos in je heg laten doorgroeien en bloeien - gewoon heel geslaagd!


Links hangt ie nogal over bij de buren - gelukkig vindt buurman dat niet erg.



De haag scheren doe ik minstens twee maal per jaar. Drie maal zou beter zijn, maar dat is me denk ik nog nooit helemaal gelukt. Er is altijd wel ergens een stuk dat geen derde scheerbeurt krijgt. Er is al genooeg te doen in de tuin. Om het me wat makkelijker te maken, heb ik enkele elektrische contactpunten verstopt. Dan hoef ik niet zo ver met met die kabels te sleuren.
















De haagschaar olie ik met overjaarse arachideolie.  Da's plantaardig dus dat zal wel gewoon bio-afbreekbaar zijn denk ik.



Behalve het regelmatige scheren, is er nog een belangrijk verschil met de wilde heg. Een wilde heg heeft een duidelijke zoom. Daar is nu eenmaal genoeg plaats voor. Maar een zoom aan een geschoren heg is al wat moeilijker.


Deze zoom met Rode valeriaan, Duinroos en Robertskruid is na het snoeien altijd naar de vaantjes ...

Want meestal wordt zo'n zoom vertrappeld wanneer er geschoren wordt. Maar hier is ie wel geslaagd: een zoompje bestaande uit Slanke sleutelbloem. Dat is in het voorjaar op zijn mooist, daarna kan dat wel even tegen korte betreding.



zaterdag 7 juli 2012

Genetische code gekraakt!

Afgelopen week heeft een internationaal team van onderzoekers de genetische code van de biodiverse heg gekraakt!  Na het ontrafelen van de genetische code van de fruitvlieg, de mens, de tomaat, de appel, de antrax-bacterie, gist, zebravis, zandraket en de populier boog deze gerenommeerde groep van genetici zich over de code van de gemengde geschoren heg.


De techniek om de genetische sequentie te bepalen staat al een tijdje op punt.  Waar er in de beginperiode van dit soort onderzoek nog jaren voor uitgetrokken werd en het bepalen van het genoom van één mens zeven miljoen euro kostte, kan dit soort werk nu al in één voormiddagje geklaard, voor de kostprijs van 3300 euro.




Maar nu gingen deze gerenommeerde researchers nog verder! Waar ze tot voor kort technologische hoogstandjes zoals ultracentrifuges, supersequencers, combinatorische probe-anker ligaties en DNA-nanoballen, gecombineerd met hoge snelheids mapping-software nodig hadden om de klus te klaren, deden ze het nu met een blocknote en twee potloodjes (Eén ervan verloren ze in het gras).  En in plaats van een ganse genoom-bibliotheek was een simpel gidsje over inheemse bomen en struiken genoeg.


Deze ontdekking gebeurde haast bij toeval, en was het onbedoelde neveneffect van een andere activiteit - zoals nog al wel meer het geval is met grote ontdekkingen.  Wat eerst een uitstap naar de biodiverse tuin was in het kader van een dagje teambuilding, ontaarde al gauw in iets heel anders!


Groot was hun verbazing toen ze bemerkten dat de biodiverse heg een groot, vreemd gevormd chromosoom leek, waarvan de genetische code opgebouwd was uit de opeenvolging van houtige soorten.  Maar alhoewel het bepalen van de code snel gedaan was, rezen al gauw vele vragen bij de onderzoekers over wat deze code dan wel betekende en hoe deze dan wel biodiversiteit tot uiting bracht, wat aanleiding gaf tot speculaties en gronden voor mogelijke hypotheses. 


Volgens enen ligt de basis van de biodiversiteit van de heg in de sequentiële soortcombinatie zelf, terwijl anderen eerder de dense, door snoeien bekomen structuur als de bron van biodiversiteit zien.  Dicussies laaiden hoog op.  Want was dergelijke biodiversiteit ook niet te vinden in ongeschoren, wilde heggen - en was de soortcombinatie dus doorslaggevend.  Maar bood de fijne betakking van de geschoren haag daarentegen niet meer beschutting en doornige bescherming, en daarmee ook een betere behuizing voor allerhande dieren, zoals de merel, heggemus of struiksnuitkever?


Het is duidelijk dat er nog verder onderzoek nodig is maar er wordt verwacht dat deze ontdekking tenslotte zal leiden tot beter begrip voor biodiversiteit in tuinen, het ontwikkelen van heggen die geschikt zijn voor alle bodems, die bestand zijn tegen allerhande ziektes èn bovendien een maatschappij-ontzurende werking vertonen, o.a. dank zij een verhoogde zangvogelpopulatie.  Uw correspondent volgt deze boeiende materie op en houdt U op de hoogte!


~~~~~~~~~~~~~~


Als lezer krijgt U echter reeds een zicht op de voorlopige resultaten, zijnde de sequentiële soortcombinatie waarover de onderzoekers zich nu buigen, want de eigenaar van de biodiverse tuin stond er op dat deze gegevens vrij ter beschikking werden gesteld voor de ganse wetenschappelijke wereld.


  • AP appel (cultivar: onderstam M5 - Malus sylvestris ssp mitis)
  • B Beuk (Fagus sylvatica)
  • DR Duinroos (Rosa pimpinellifolia)
  • EG Eglantier (Rosa rubiginosa)
  • ES Gewone es (Fraxinus excelsior)
  • EK Europees krenteboompje (Amelanchier
  • GR Gelderse roos (Viburnum opulus)
  • HA Hazelaar (Corylus avellana)
  • HB Haagbeuk (Carpinus betulus)
  • HR Hondsroos (Rosa canina)
  • HU Hulst (Ilex aquifolium)
  • KP Kerspruim (Prunus cerasifera)
  • KR Rode kamperfoelie (Lonicera xylosteum)
  • KW Kweepeer (Cydoniaoblonga)
  • MD Eenstijlige meidoorn (Crataegus monogyna)
  • RK Rode kornoelje (Cornus sanguinea)
  • SA Spaanse aak (Acer campestre)
  • SE Sering (Syringa vulgaris)
  • SL Sleedoorn (Prunus spinosa)
  • SP Sporkehout (Frangula alnus)
  • WA Wilde appel (Malus sylvestris ssp sylvestris)
  • WL Wilde liguster (Ligustrum vulgare)
  • ZK Zoete kers (Prunus avium)


Sequentie 1: korte haag
4SA/1KP/1SA/3KP/1HA/1KP/1SL/1HR/3SL/1HB/1SL/1MD/1KP/3MD/1SL/1WL/1MD/3WL/1HB/1MD/3HB/1RK/1HB/3RK/1B/1RK/1HA/1SA/1B/3SA/1HR/1SA/1SE/1MD/1GR/3MD/1WL/1MD/3WL/1SE/1MD/1HA/1HR/1WL/1HA/3WL/3RK/1B/1MD/1HB/1MD/1SA/1MD/1SA/1HB/3SA/1SL/1SA/3SL/1MD/1GR/1SL/3MD/1HB/1MD/3HB/1HA/1HB/3HA/1DR/1MD/1HA/3MD/1WL/1MD/1SA/1HR/1WL/1SA/3WL/3SL/1SA/1EG/1SA


Sequentie 2 : lange haag
3SL/1MD/1SA/1SL/2SA/1MD/1SA/2MD/1SA/1SL/1MD/1GV/1SL/1GV/1SL/1SA/1SL/3SA/1HB/1SA/1HA/1DR/1HA/1RK/1HA/2B/1HA/2B/1RK/2SA/1RK/1SA/1RK/3SA/1RK/1WL/1SA/3WL/1HB/1WL/3HB/1WL/3HA/1MD/1HA/3MD/1SL/1MD/3SL/1HA/1HB/1SL/3HB/1SA/1SL/3SA/1MD/1SA/3MD/1SA/1MD/3SA/1B/1HA/1SA/3HA/1HU/1HA/1HU/3HB/1WL/1HB/3WL/1SA/1WL/3SA/1SL/1SA/3SL/1HU/1SL/1HU/3KP/1SA/1KP/3SA/1HB/1SA/3HB/1SA/1HB/3SA/1B/1HB/1SA/3HB/1MD/1HB/3MD/1GV/1MD/2GV/1MD/1GV/1WL/1GR/3WL/1HU/1WL/1HA/1SL/3HA/1WL/1HA/3WL/1HB/1WL/3HB/1SL/1HB/3SL/1B/1SL/3B/1SA/1B/3SA/1SL/1SA/1RK/1WA/3RK/1MD/1RK/3MD/1WL/1MD/3WL/1HB/1WL/2RK/1SA/1RK/3SA/1WL/1SA/3WL/3SA/1SL/1SA/1DR/2MD


Sequentie 3: spiraalhaag
1MD/1AP/1WL/1MD/1WL/1MD/1WL/1HB/1WL/1WA/1B/Boogdoorgang /1B/1SA/1WL/1MD/1KW/1AP/1WL/1WA/1SA/1AP/1ZE/1HB/1MD/1B/1WL/1SA/1WL/1SA/1SA/1SP/1SA/1ZE/1WA/1WL/1MD/1WL/1HB/1SP/1HB/1ES/1SA/1B/1SA/1ZE/1B/1WL/1AP/1KM/1WL/1KM/1HR/1HR/1MD/opening/1KP/1ZE/1MD/1WL/1MD/1SA/1KW/1SA/1WL/1SA/1ZE/1HA/1SA/1MD/1WL/1HA/1WL/1SA/1WL/1SA/1WL/1SL/1RK/1SA/1HB/1SA/1WL/1MD/1WL/1ES/1MD/1WL/1B/1SA/1ZK/1WL/1SA/1MD/1WL/1SA.


Sequentie 4: verbindingsstuk korte haag - spiraalhaag
1B/1MD/1RK/1SA/1B/1WL/1MD/boogdoorgang/1WL/1ES/1WL/1B/1MD/1SA/1KW/1WL/1MD/1SA/1WL/1AP/1MD/1SA/1MD/1SA/1KW/1SA/1HR/1KW/1HB/1HB/1HU/1MD/1KW/1KR/1WL.


Sequentie  5: wilde heg
1MD/1B/1SL/1KW/1ZE/1SA/1MD/1WL/1GR/1HB/1WL/1GK/1SA/1WL/1MD/1HB/1WL/1WK/1MD/1WL/1SA/1MD/1HB/1WL/1MD/1WA/1MD/1BW/1SA/1WL/1KB/1HB/1SA/1EK/1WL/1MD/1WL/1B